Svjetski dan zaštite okoliša 2020.: Smanjenje kratkotrajnih zagađivača klime koristi ekosistemima i bioraznolikosti:

Uticaj koji klima ima na ekosisteme i biodiverzitet se dešava sada i to zapanjujućom brzinom. Požari u Australiji 2019 uništili čitave ekosisteme za nekoliko mjeseci. Izgorjelo je otprilike 10 miliona hektara (100,000 kvadratnih kilometara) zemlje, ubivši preko milijardu životinja i 100 miliona insekata. Gubitak staništa i izvora hrane ugrožava živote miliona drugih. Dok su šumski požari prirodni dio australskog ekosistema, oni su turbo-punjeni zbog zagrijavanja klime.

Neki zagađivači zraka igraju veliku ulogu u uništavanju staništa i klimatskim promjenama. Kratkotrajni zagađivači klime, poput crnog ugljika i troposferskog ozona, opasni su zagađivači zraka koji su mnogo puta snažniji od ugljičnog dioksida u zagrijavanju planete.

Crni ugljik predstavlja ozbiljnu prijetnju ledom i snijegom prekrivenim regionima svijeta, poznatim i kao kriosfera. Fine crne čestice uzrokovane sagorijevanjem biomase i prljavih fosilnih goriva poput uglja, kerozina i dizela, apsorbiraju toplinu u atmosferi uzrokujući lokalno zagrijavanje. Ali kada se talože na bijelom snijegu i ledu, one sprečavaju ove površine da reflektiraju sunčevo zračenje i toplinu natrag u atmosferu i umjesto toga apsorbiraju ovo zračenje uzrokujući topljenje.

Na Arktiku, jednom od regiona sa najbržim zagrevanjem na zemlji, zagađenje crnim ugljenikom je kao sipanje goriva u vatru. Naslage crnog ugljika od globalnog zagađenja zraka ubrzavaju otapanje morskog leda i glečera, prijeteći kultnim vrstama poput polarnih medvjeda i morževa, i remete lanac ishrane i cijeli eko-sistem. Implikacije ovoga nisu ograničene na Arktik, već odjekuju globalno, na načine koji bacaju druge eko-sisteme u nered. Povećanje nivoa mora zbog otopljenog leda erodira i uništava obalna staništa. Promjene u arktičkom ledenom pokrivaču, morskim ekosistemima i ciklusu vode utiču na količinu ugljičnog dioksida koju Arktički okean apsorbira iz atmosfere. Okean postaje kiseliji jer apsorbira više ugljičnog dioksida, s potencijalnim implikacijama na morski život.

Glavni izvori crnog ugljika su dizel motori, sagorijevanje biomase u stambenim objektima i spaljivanje nafte i plina. Godine 2017 Arktičko vijeće postaviti ciljeve za ograničavanje emisije crnog ugljika (ili čađi) između 25 i 33 posto ispod nivoa iz 2013. do 2025. godine u pokušaju da uspori zagrevanje Arktika. Smanjenje emisija crnog ugljika na Arktiku je veliki i kritični korak ka zaštiti ove osjetljive regije od klimatskih šteta.

Troposferski (ili prizemni) ozon je još jedan zagađivač vazduha koji utiče na zdravlje ljudi, ekosisteme i klimu. Troposferski ozon se često posmatra kao smog u mnogim gradovima i otežava astma i druge respiratorne bolesti kod ljudi. A nedavna studija u British Medical Journalu utvrđeno je da je izloženost prizemnom ozonu u gradovima širom svijeta povezana s povećanim rizikom od smrti.

U prirodi troposferski ozon smanjuje fotosintezu, proces koji biljke koriste za pretvaranje sunčeve svjetlosti u energiju za život i rast. To usporava njihov rast i čini ih ranjivijim na bolesti, oštećenja od insekata i štete od teškog vremena. Ovo šteti biodiverzitetu biljaka i ugrožava šumske ekosisteme što dovodi do gubitka raznolikosti vrsta (manje raznolikosti biljaka, životinja, insekata i riba). Mijenja se prema specifičnom asortimanu biljaka prisutnih u šumi, smanjuje kvalitetu staništa i mijenja cikluse vode i nutrijenata. Njegov uticaj na biljke takođe ugrožava globalnu sigurnost hrane. Troposferski ozon je odgovoran za preko 50 miliona tona osnovnih prehrambenih useva.

Ozon i metan – glavni gas odgovoran za njegovo formiranje u nižim slojevima atmosfere – takođe su moćni klimatski faktori. Sadnja drveća i zaštita šuma jedan je od načina da se pomogne u smanjenju klimatskih promjena, ali ozon značajno smanjuje sposobnost biljaka da sekvestriraju ugljik, što dodatno pogoršava klimatsku krizu, što nanosi još veću štetu ekosistemima i biodiverzitetu.

Koalicija za klimu i čist zrak radi s vladama i partnerima širom svijeta kako bi pomogla u smanjenju ovih i drugih kratkotrajnih zagađivača klime kako bi se brzo smanjila stopa zagrijavanja u atmosferi i zaštitili ekosistemi na koje se ljudi i životinje oslanjaju. Ovi moćni klimatski faktori su u atmosferi relativno kratko – od dana (za crni ugljik) do oko 15 godina (za metan) – i njihovo smanjenje može brzo izravnati klimatsku krivulju, pomažući da se spriječi kolaps kritičnih eko-sistema. , kao što je Arktik, i klimatske povratne petlje koje će pogoršati globalno zagrijavanje.

Mjere Koalicije mogu smanjiti globalnu emisiju metana za 45% i emisija crnog ugljika za 60% do 2030. Ovog Svjetskog dana zaštite okoliša Koalicija za klimu i čist zrak poziva zemlje da povećaju svoje klimatske ambicije kroz svoje nacionalno određene doprinose za smanjenje kratkotrajnih klimatskih zagađivača na načine koji maksimiziraju koristi za ljudsko zdravlje, biodiverzitet i klimu.