ДЭМБ: Түлшний төрлөөр хоол хийхэд цэвэр, бохирдуулдаг түлшний хэрэглээний талаарх дэлхийн шинэ мэдээлэл:

Дэлхийн хүн амын гуравны нэг буюу дэлхийн 2.6 тэрбум хүн цэвэр хоол хийх боломжгүй хэвээр байна. Үр ашиггүй, бохирдуулагч түлш, технологийг ашиглах нь эрүүл мэндэд эрсдэл учруулж, ялангуяа бага, дунд орлоготой орнуудын эмэгтэйчүүд, хүүхдүүдийн өвчлөл, нас баралтад ихээхэн хувь нэмэр оруулдаг. Энэ нь бохирдуулагч түлшээр хоол хийх нь эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлдэг байгаль орчны хамгийн том хүчин зүйлийн нэг болгодог. Асуудлын цар хүрээг тодруулахын тулд ДЭМБ саяхан дэлхий, бүс нутаг, улс орны түвшинд хоол хийхэд ашигладаг янз бүрийн төрлийн түлшний хэрэглээний шинэ тоо баримтыг нийтэллээ.

Бохирдуулагч түлшээр хоол хийснээс үүссэн утаагаар амьсгалах нь зүрхний өвчин, цус харвалт, хорт хавдар, уушгины архаг өвчин, уушгины хатгалгаа зэрэгт хүргэдэг. Харамсалтай нь жил бүр олон сая хүн цаг бусаар нас барсаар байна өрхийн агаарын бохирдол, мод, нүүрс, нүүрс, аргал, газар тариалангийн хаягдал, керосин зэрэг үр ашиг багатай зуух, төхөөрөмжөөр хоол хийх замаар үйлдвэрлэсэн i. Цэвэр хоол хийх цар хүрээг нэмэгдүүлэхийн тулд яаралтай арга хэмжээ авахгүй бол дэлхий нийтээр 2030 он гэхэд цэвэр хоол хийх боломжийг бий болгох зорилгодоо хүрэхгүй байх болно.

ДЭМБ-аас өрхийн агаарын бохирдлын талаар хийсэн ажил

ДЭМБ-ын Агаарын чанар, эрүүл мэндийн алба Энэ асуудлыг шийдвэрлэх норматив заавар, арга хэрэгсэл, зөвлөгөө өгөх замаар өрхийн агаарын бохирдлын асуудлыг шийдвэрлэхэд улс орнуудад дэмжлэг үзүүлж байна. Мөн тус нэгж нь дэлхийн чиг хандлага, агаарын бохирдлын эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийн өөрчлөлтийг үндэсний, бүс нутаг, дэлхийн түвшинд хянаж, тайлагнадаг. Ийм тооцоог Дэлхийн эрүүл мэндийн статистик, Тогтвортой хөгжлийн зорилт зэрэг албан ёсны тайланд ашигладаг.

Түлшний төрлөөр хоол хийхэд цэвэр, бохирдуулдаг түлшний хэрэглээний талаарх шинэ мэдээлэл

Цэвэр түлш, хоол хийх технологийн хүртээмж дэлхий даяар жигд бус тархсан байна. 2010-2019 он хүртэл цэвэр хоол хийх түлш, технологийн хүртээмж жилд ердөө 1.0%-иар өссөн байна. Энэхүү өсөлтийн ихэнх нь хүн ам ихтэй, бага, дунд орлоготой Бразил, Хятад, Энэтхэг, Индонез, Пакистан зэрэг 5 орны цэвэр хоол хийх хүртээмж сайжирсантай холбоотой; бага, дунд орлоготой бусад улс орнуудын хувь хэмжээ бага зэрэг өөрчлөгдсөн байна.

ДЭМБ дөнгөж сая шинэ мэдээлэл нийтэлсэн байна Дэлхийн эрүүл мэндийн ажиглалтын төв цахилгаан, хийн түлш, керосин, биомасс, нүүрс, нүүрс гэсэн зургаан төрлийн түлшийг голлон 1990-2020 оны хооронд бохирдуулагч буюу цэвэр түлш хэрэглэж буй хүмүүсийн хувь хэмжээ, тооны талаарх дэлхийн, бүс нутаг, улс орны нарийвчилсан тооцоог багтаасан. Мэдээлэлд мөн хот ба хөдөөгийн хуваагдлыг багтаасан болно.

Судалгааны үр дүнгээс харахад бохирдуулагч түлшийг голчлон хоол хийхдээ хэрэглэдэг хүмүүсийн тоо 1990 онд дэлхийн хүн амын талаас илүү хувийг эзэлж байсан бол 36 онд 2020 хувь болж буурсан байна. Хот суурин газарт хийн түлш зонхилж байгаа ч хөдөөгийн хүн амд биомасс түлш түгээмэл хэвээр байна. Хотын нөхцөлд хоол хийхдээ цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээ улам бүр нэмэгдсээр байна. Одоогийн тооцоогоор дэлхийн хүн амын гуравны нэг нь 2030 онд бохирдуулагч түлшийг үргэлжлүүлэн ашиглах бөгөөд ихэнх хувь нь Сахарын цөлөөс өмнөх Африкт оршин сууна.

Бүрэн өгөгдөлд дамжуулан хандах боломжтой ДЭМБ-ын Агаарын бохирдлын мэдээллийн портал, Энэ нь байнга шинэчлэгддэг.

Баатар зураг © ДЭМБ / Blink Media – Гарет Бентли

Өрхийн цэвэр эрчим хүч рүү хэрхэн шилжих вэ